Al jarenlang heeft de gemeente Katwijk moeite om de kosten voor de jeugdhulp beheersbaar te maken. De VVD Katwijk maakt zich hier grote zorgen om. In de afgelopen vijf jaar zijn de regionale kosten met 20% gestegen, waardoor Katwijk in 2021 een bedrag van twee miljoen euro extra zou moeten bijdragen. Reden om regionaal aan de bel te trekken!
In 2015 is de verantwoordelijkheid voor de jeugdhulp van het Rijk naar gemeenten gedecentraliseerd. Sindsdien koopt de gemeente Katwijk de jeugdhulp samen met andere gemeenten in de regio Holland Rijnland in, via de organisatie TWO Jeugdhulp Holland Rijnland. Zij koopt op twee manieren jeugdhulp in: via specialistische jeugdhulp en via het Jeugd- en Gezinsteam (JGT).
Vorige week donderdag werd in de Katwijkse gemeenteraad gesproken over de programma- en meerjarenbegroting van TWO Jeugdhulp Holland Rijnland. Eerder al was er een sessie gewijd aan een presentatie met de ambities en een plan van aanpak die de kosten beter beheersbaar moet maken. Door de enorme stijging van de kosten rijst de vraag: wat is hiervan de oorzaak? Een van de oorzaken is een stijging van het aantal jeugdigen dat gebruikmaakt van de jeugdhulp. Het probleem van aanvragers is complexer, waardoor er zwaardere en intensievere jeugdhulp nodig is. Als gevolg hiervan ontstaan er wachtlijsten bij hulpinstanties.
De uitgaven voor de jeugdhulp nemen regionaal dus al jaren toe, óók in de gemeente Katwijk. Deze uitgaven raken de totale financiën van de gemeente Katwijk enorm en het college geeft aan dat de gemeente deze kosten niet meer kan blijven bekostigen. Daarom is aan de gemeenteraad een plan met ambities voorgelegd, waarmee men hoopt de kosten weer enigszins beheersbaar te maken. Inderdaad: hoopt, want niets is concreet en de effecten op korte termijn zijn onbekend. Bovendien is er in deze plannen nog geen rekening gehouden met de coronacrisis. Kortom: VVD-woordvoerder Annette Brul staat met haar rug tegen de muur.
Voor de VVD is goede zorg voor onze kinderen belangrijk, maar tegelijkertijd moet er een balans komen met de uitgaven. Daarnaast is het aanpakken van de wachtlijsten een van de ambities van het college. De VVD is het ermee eens dat deze aangepakt moeten worden. Tegelijkertijd is de vraag hoe dit gaat lukken. Het college wil de regie meer in handen nemen en de duur van behandelingen aan een maximum laten voldoen. De VVD juicht dit toe, al blijft de uitvoering een vraagteken. Is het mogelijk om met de aanbieder die de hulp verstrekt dwingende afspraken te maken? En hoe kan je afwegen of een aantal behandelingen voldoende is?
Afgelopen zaterdag publiceerde het journalistieke platform Follow the Money een nieuw artikel over de jeugdhulp. Uit onderzoek naar de jaarrekeningen van zorgbedrijven in de regio Hart van Brabant, blijkt dat vooral kleine jeugdzorgbedrijven hoge winsten maken. En dat is pijnlijk. Waar gemeenten kampen met miljoenen euro’s aan tekorten, maakten de bedrijven in deze regio samen 100 miljoen euro winst.
Met dit gegeven in het achterhoofd twijfelt de VVD of het meer in handen nemen van de regie leidt tot een resultaat dat het college voor ogen heeft. Deze winstgevende bedrijven zullen niet zomaar hun tarieven aanpassen, laat staan de regie uit handen geven. In plaats daarvan zou wat de VVD betreft meer ingezet moeten worden op een professionalisering van de wijkteams: door zorg aan de voorkant te verlenen, verkort je de wachtlijsten en doorverwijzingen naar (duurdere) specialistische hulp.
Het Katwijkse college gaat ook kritischer kijken naar de zogeheten persoonsgebonden budgetten (pgb’s). op dit moment wordt een pgb regelmatig ingezet, zodat mensen zelf hulp kunnen inkopen bij een organisatie die voor zorg in natura (ZIN) een cliëntenstop heeft. ZIN houdt in dat de gemeente of zorgverzekeraar bepaalt wie de zorgverlener wordt. Een pgb wordt vaak verstrekt om wachtlijsten te omzeilen. De controle op besteding van dit geld ontbreekt echter. De VVD juicht de kritische blik dan ook toe en heeft de wethouder gevraagd nader inzicht te geven. Wat is hier aan de hand? Is er sprake van fraude? Wat is de oplossing voor het omzeilen van wachtlijsten? En wat voor effect heeft de vermindering van pgb’s op deze wachtlijsten? Wethouder Van Starkenburg heeft toegezegd hierover op korte termijn met meer informatie te komen.
De VVD geeft de wethouder het vertrouwen om haar ambities uit te voeren, maar zal deze uitvoering wel kritisch blijven volgen. Gezamenlijk hopen we op een positieve uitwerking, met een goede balans tussen goede zorg en de uitgaven.
LONGREAD • Jeugdhulp blijft financieel zorgelijk dossier
