Bij de verkiezingen van afgelopen maart kreeg de VVD in Katwijk er een zetel bij, kwam een nieuwe partij vanuit het niets op drie zetels, en verloor de coalitie van drie christelijke partijen twee zetels. De VVD had graag constructief meegedaan aan een coalitie voor het besturen van Katwijk. We vinden het jammer om te zien dat uiteindelijk de vorige coalitie gewoon is voortgezet, aangevuld met GemeenteBelangen. Er zijn drie belangrijke punten waarop we met het college van mening verschillen.
Ten eerste: de belastingverhoging (OZB), alleen al dit jaar in één keer met 12,5%. Wij zouden deze belasting verlaagd hebben. Een OZB-verhoging treft alleen huizenbezitters, maar het geld wordt besteed aan alle inwoners van Katwijk. Oneerlijk en onnodig; gewoon de tering naar de nering zetten, minder uitgeven, en andere mogelijkheden om meer geld binnen te krijgen, zoals het invoeren van betaald parkeren op zondag, benutten. Parkeren moet geen melkkoe worden, maar bezoekers mogen ook wel eens wat betalen.
Ten tweede: de uit de hand gelopen uitgaven voor het sociaal domein (jeugdzorg, huishoudelijke hulp etc.). Katwijk geeft hier in 2019 5,2 miljoen euro meer aan uit dan er vanuit het Rijk voor binnenkomt. Toen deze taken een paar jaar geleden naar de gemeente toekwamen, was dat een decentralisatieoperatie én een bezuiniging. Katwijk heeft de taken overgenomen, maar niet bezuinigd. Daarnaast is de chaotische organisatie van het sociaal domein een oorzaak van de verspilling. Het nieuwe college vindt ook dat we aan die organisatie iets moeten doen, maar gaat daarnaast bewust door elk jaar miljoenen teveel uit te geven in de periode 2019-2023. Wij zouden dat verder hebben teruggebracht. Tot overmaat van ramp dreigt er nog eens 2,3 miljoen euro per jaar bij te komen, nu het delen van de lasten in regionaal verband stopt en we de jeugdzorg weer zelf moeten overnemen. Plannen om het aantal bijstandsuitkeringen omlaag te krijgen zijn vaag, terwijl uit een proef in vier gemeenten blijkt dat drie op de tien bijstandstrekkers kunnen slagen als ondernemer, indien ze geholpen worden (volgens BNR).
En ten derde was er de bibliotheek. Daar willen we niet teveel meer over zeggen. We waren en zijn tegen het bouwen van een nieuwe bibliotheek. Het willen bouwen van een bibliotheek was hét verbindende element tussen de collegepartijen die daarvoor door roeien en ruiten gingen; tot nu toe hebben ze jammerlijk gefaald. De anderhalf miljoen euro die uitgegeven is aan het maken van plannen (gelijk aan één jaar OZB-verhoging) is weg en komt niet meer terug.
Wat nu?
Honderd dagen onderhandelen leverde uiteindelijk een vaag coalitieakkoord op, en een college met veel nieuwbakken en wellicht onbevangen wethouders. Onze hoop als oppositiepartij is nu dat die onbevangenheid, dan wel de door het college aangekondigde open bestuursstijl in combinatie met de vaagheid van het akkoord, de oppositie mogelijkheden geven om mee te besturen. Zoiets zou tamelijk nieuw zijn in de geschiedenis van Katwijk. Tot nu toe hebben we er nog niets van gemerkt. We horen nog steeds graag van het nieuwe college hoe ze die open bestuursstijl gestalte gaan geven. Als VVD Katwijk zullen we ons blijven verzetten tegen de slordige omgang van de gemeente met het belastinggeld van de burgers. Met een extra wethouder, anderhalve ton per jaar, om puur politieke redenen, zijn we al niet blij. Zomaar vier ton uit de zak trekken, omdat het CDA dat wil, niet tevreden met een gloednieuwe ijsbaan van 250 meter, om die met 83 meter te verlengen, dat kan niet, laat de ijsclubs dat zelf betalen. Het mislukken van een efficiencyoperatie ten stadhuize, die nooit de beloofde personeelsreductie heeft opgeleverd bevalt ons ook niet. Dat die alweer ingehaald wordt door een tweede recruteringsgolf, waarvoor de gemeenteraad 1 miljoen ter beschikking had gesteld, maar die nu 1,2 miljoen per jaar blijkt te kosten (“mag het een onsje meer zijn?”), bevalt ons evenmin. Zonder de muziekschool (die wat ons betreft geprivatiseerd mag worden) en de politici mee te rekenen, zorgen nu al 430 voltijds-equivalenten aan ambtenaren voor ons. Boekhoudkundige trucs zoals het verlagen van de post onvoorzien van 250.000 naar 100.000 euro en het zonder nadere uitleg vermelden van een post “efficiency” op de begroting die 100.000 euro gaat opleveren, vinden we een belediging van de intelligentie van onze burgers. Aan de andere kant is het programma om de economie van Katwijk aan te jagen zeer bescheiden, en wordt het tegengewerkt door de overregulering van ondernemers: op de ene plek mogen alleen reisbureaus en winkels die iets met water te maken hebben (de Zwaaikom), terwijl in andere gebieden (Valkenburg) de groentekraam niet naast de notenkraam mag staan. Zulke vergaande en niet uit te leggen regels moet een gemeente helemaal niet maken. Wij vinden daarnaast dat ondernemers gewoon zelf mogen weten wanneer hun winkel open is. De vaste schulden van de gemeente tenslotte, 154 miljoen euro, zijn eerder vergelijkbaar met het niveau van Italië dan met dat van Duitsland, en zullen nog wat stijgen.
Meedoen
Maar er zijn natuurlijk ook voornemens van het nieuwe college waar wij ons in kunnen vinden, al zouden we soms andere accenten leggen. Zo is het iedereen duidelijk dat we moeten bouwen. De VVD Katwijk ziet daar graag een accent bij de middeldure huur- en koopwoningen. Ook mag er, wat ons betreft, hoger gebouwd worden (verdichten). De nieuwe flatgebouwen aan de Hoorneslaan met minder, niet meer, nieuwe woningen zijn een gemiste kans. Voor wat de sociale woningbouw betreft, krijgt de gemeente niet veel grip op onze enige woningbouwvereniging: Dunavie. Het zou goed zijn als andere woningbouwverenigingen hier wat kwamen concurreren. Het is ook jammer dat er vooralsnog niets terecht komt van de 80 woningen in de Kleine Duinvallei door het afhaken van stakeholders. Laat ditzelfde niet gebeuren voor Nieuw Valkenburg. Daar is twee jaar vertraging opgelopen door het op eigen houtje onderhandelen van Katwijk over de Unmanned Valley, zonder dat Katwijk eigenaar was van de grond. Er is nu nog steeds geen getekende Samenwerkingsovereenkomst tussen gemeente en het Rijksvastgoedbedrijf. Regeren over andermans grond gaat niet, maar het is hoog tijd om het eindeloze, kostbare plannen, herplannen, en nog eens opnieuw plannen van het project te staken en te gaan bouwen. De behoefte aan nieuwe woningen in onze gemeente is immers enorm.
Ook het beter inpassen van de N206 ter hoogte van het Zeewegviaduct, waar nagenoeg alle partijen het over eens zijn, komt niet van de grond. De geluidsoverlast daar staat in de top tien van Zuid-Holland. Af en toe ontbreekt het simpelweg aan samenhangend beleid. Zo wordt nu eerst de Tjalmaweg (N206) verbreed, maar voorlopig gaat de nieuwe R-net bus gewoon over die weg, met kans op files. De vrije busbaan komt pas later. De boel moet dan twee keer open. Net als het college is de VVD Katwijk voorstander van de Pioniersbaan. Er zal nog heel veel moeten gebeuren om die aan te leggen, maar de druk moet op de ketel blijven bij de provincie. En hoe moeilijk kan het zijn om nu eindelijk de Brouwerstraat eens te sluiten voor zwaar vrachtverkeer? Verder pleiten wij voor het aanleggen van de verlengde Westerbaan, niet alleen als fietspad, maar ook voor elektrische auto’s. Vanwege de stikstofuitstoot van gewone auto’s mogen we hier geen weg aanleggen, maar de gemotiveerde inwoners die nu al elektrisch rijden, mogen toch zeker wel beloond worden voor hun goede gedrag?
Wij schrikken tot slot van de ME busjes die blijkbaar bij een eenvoudig potje voetbal al nodig zijn; vraag liever Rijnsburgse Boys om vakken te scheiden met hekken, agenten zien wij graag gewoon op straat patrouilleren. Daar zijn ze onder andere nodig om de problemen, die wij toch wat meer dan andere gemeenten hebben met drugs en alcohol, onder controle te krijgen.
Ter afsluiting: De VVD levert in de komende jaren graag een positief kritische bijdrage aan het bestuur van Katwijk en wenst het nieuwe college succes.